Architektura romańska

Styl romański rozwinął się w średniowiecznej Europie w XI i XII wieku. Zapoczątkowany został we Włoszech, Francji i zachodnich Niemczech. Z czasem, swoim zasięgiem objął większość chrześcijańskiej Europy, dosięgając nawet do Bliskiego Wschodu. Jego nazwa rozwinęła się dopiero w epoce romantyzmu. Termin romański początkowo odnosić się miał do grupy języków, z czasem również do sztuki i architektury, które czerpały swoje zainteresowanie antyczną kulturą rzymską.

Najważniejsze budowle stylu romańskiego

Najważniejszą budowlą stylu romańskiego, był kościół. Spełniał on nie tylko funkcję religijnego miejsca kultu. Był również budowlą obronną, która miała służyć jako fortyfikacja w przypadku ataku i oblężenia przez obce plemiona. Obiekty sakralne charakteryzowała surowość i prostota formy. Budulcem był zawsze kamień, a obiekty miały kształt brył geometrycznych.

Masywności nadawały im bardzo grube mury i małe, nieliczne okna, często służące również jako otwór strzelniczy. Kościoły budowane były na planie krzyża łacińskiego z prezbiterium zakończonym półkolistą absydą. Nie miały kopuł, a wnętrze bardzo często spowite było w ciemnościach. Charakterystyczne były sklepienia kolebkowe, które swój ciężar opierały na gurtach i kolumnach lub filarach. Te z kolei zwieńczone były kapitelami, bogato zdobionymi rzeźbami lub malowidłami.

Znane obiekty w Polsce

Najbardziej znanym obiektem sakralnym zbudowanym w stylu romańskim jest zespół obiektów w Pizie zlokalizowany na Campo dei Miracoli, którego obok katedry nieodłączną część stanowi słynna Krzywa Wieża.

Również w Polsce na wysoką skalę rozwinęła się architektura romańska. Do najbardziej znanych zabytków zbudowanych na terytorium naszego kraju należą przede wszystkim: Rotunda św. Prokopa w Strzelnie, Rotunda św. Mikołaja w Cieszynie, Kościół św. Idziego w Inowłodzu, Kościół św. Andrzeja w Krakowie, Katedra w Płocku, Kolegiata św. Piotra i Pawła w Kruszwicy, Opactwo Benedyktynów w Tyńcu i Mogilnie, a, także Kolegiata Najświętszej Marii Panny w Tumie pod Łęczycą i słynne Drzwi Gnieźnieńskie. To niewątpliwie piękna architektura.